ROTTERDAM
VAN
EN NAAR DE ZEE
Het vaarwater tussen
Rotterdam en de Noordzee heeft drie namen: bij Rotterdam, Schiedam en
Vlaardingen de Nieuwe Maas, dan stroomt het water van Het Scheur langs Rozenburg
en Maassluis. Het laatste gedeelte bij Hoek van Holland, dat heet de Nieuwe Waterweg.
Gedurende
eeuwen was de haven van Rotterdam alleen bereikbaar langs omwegen, bijvoorbeeld
via Dordrecht en later door het Kanaal door Voorne. De huidige situatie vindt
zijn oorsprong in de aanleg van de Nieuwe Waterweg. Op 31 oktober 1866 ging de
eerste spa in de grond bij Hoek van Holland. In 1868 werd begonnen met de
afdamming van Het Scheur waardoor het Maas- en Rijnwater gedwongen werd om door
de Nieuwe Waterweg naar de Noordzee te stromen en zodoende die waterweg op
natuurlijke wijze op diepte te brengen. In dat jaar was het kanaal gereed. Het
had een lengte van 4.300 meter tussen Het Scheur en de Noordzee. De rivierbodem
liep geleidelijk op en liep boven de waterlijn uit op een strandwal die niet
meer dan een meter onder water kwam te staan wanneer het hoogtij was.
In 1872 voer het
eerste stoomschip op eigen kracht binnen. De diepgang van het schip was gering,
niet meer dan drie meter. Deze waterweg was aanvankelijk ontworpen voor de
toenmalige ‘oceaanreuzen’ van zo’n 100 meter lang, 12 meter breed en een
maximale diepgang van vijf meter.
Al snel werd
duidelijk dat eer voortdurend gebaggerd zou moeten worden om de Nieuwe Waterweg
op diepte te houden. Het weggespoelde zand sloeg in de monding van de waterweg
neer, Door versmalling met behulp van kribben, en door de afdamming van Het
Scheur bij De Pan (zie tekening), werd het water gedwongen met grote kracht door de geul te stromen.
De grootste schepen van heden, bijvoorbeeld de erts- en olietankers, varen niet meer door de Nieuwe Waterweg naar Rotterdam. De Rotterdamse haven heeft zich verplaatst naar het westen van Rotterdam. Deze schepen meren af in Europoort en de Maasvlakte.
Het Scheur en de Nieuwe Waterweg, met een lengte van slechts 4.300 meter, in 1875.
De situatie in 1900.
