Brielle
De historische vestingstad Brielle was lange tijd de zetel van de graven van Voorne, totdat deze Heerlijkheid in 1371 bij Holland gevoegd werd. Brielle dreef handel met Dantzig en de baltische staten. Men had zelfs een eigen factorij in Zweden. Brielle is vooral bekend geworden door de inname door de Watergeuzen, onder leiding van Lumey en de in Brielle geboren Willem Bloys van Treslong, waarbij de veerman tussen Maassluis en Brielle een hoofdrol vervulde. Lumey werd in 1571 opperbevelhebber van de vloot van de Watergeuzen. Hij vertrok met 25 schepen en 1.200 manschappen van de Engelse kust en bevrijdde op 1 april 1572 het door Spanjaarden bezette Brielle. Tijdens de strijd om Brielle vermoordden de Watergeuzen 19 katholieke geestelijken uit de door hen veroverde stad Gorinchem. Sinds die tijd is Brielle een bedevaartsoord voor katholieken uit binnen- en buitenland.
In 1585 werd de stad Engels bezit, koningin Elisabeth verkreeg het in onderpand, in ruil voor 5.000 militairen die de Hollanders ondersteunden in de strijd tegen Spanje. Pas in 1616 kregen de Staten van Holland de stad Brielle terug van Engeland.
De bouw van de St. Catharijnekerk begon in 1417. Het zou de grootste kerk van Holland moeten worden, maar de bouw werd niet voltooid om de simpele reden dat er geen geld meer beschikbaar was: alleen het schip van de kerk was afgebouwd. Van ver is Brielle al herkenbaar aan de stompe toren van de kerk die 57 meter hoog is. Na 1572 kwam de parochiekerk in handen van de protestanten. Brielle bezit bijna 400 rijksmonumenten op een inwoneraantal van 9.000. De vestingwallen met daarop de molen ’t Vliegend Hert, geeft een goede indruk van de rijke geschiedenis van het stadje. De gemeente Brielle omvat, naast Brielle zelf, de dorpen Vierpolders en Zwartewaal. Dat brengt het aantal inwoners op bijna 16.000.
